Aardse extremen
Op deze pagina vind je informatie die je kan helpen bij je eigen onderzoek.
Je vindt handige linkjes en filmpjes en tips en ideeën.
Wil je onderzoeken welke aardse extremen er zijn en waar op de wereld ze voorkomen?
We hebben een paar aardse extremen voor je uitgezocht. Natuurlijk mag je ook een andere kiezen.
Cycloon, orkaan en tornado
Wind meet je met de schaal van Beaufort. Volgens die schaal is er bij windkracht 8 sprake van storm en bij windkracht 12 van een orkaan. Bij tornado’s waait het zelfs nog harder. Je ziet het in dit filmpje.
Eigenlijk zijn een cycloon, een orkaan en een tyfoon hetzelfde. Alleen hebben deze tropische, krachtige stormen in verschillende delen van de wereld een andere naam.
Bekijk het in dit filmpje. Let op: Het zijn best heftige beelden!
Een cycloon is een verwoestende storm. Hoe ontstaat deze storm en waar komt deze voor? Je ziet het in dit filmpje.
Op de website van Wikikids lees je van alles over orkanen.
In Nederland hebben we geen orkanen. Dat komt omdat ons zeewater te koud is. Waar komen orkanen wel voor en hoe ontstaan ze? Bekijk het in deze clipphanger.
Tijdens de lente en de zomer ontstaan er veel orkanen op zee. Vooral in Amerika hebben ze last van orkanen als ze aan land komen. Ze noemen deze periode ook wel het orkaanseizoen. Bekijk het filmpje.
Op de website van Wikikids lees je van alles over tornado’s.
Bart van het tv-programma Het Klokhuis is in ‘Tornado alley’ (Noord-Amerika). Hij gaat mee met een team dat onderzoek doet naar tornado’s. Bekijk het filmpje.
Nergens ter wereld komen zo veel tornado’s voor als in Amerika. Gemiddeld wel 1000 tornado’s per jaar. Voor de meeste mensen is dit vreselijk! Maar er zijn ook mensen die alles willen weten over tornado’s en er zo dicht mogelijk bij in de buurt willen komen. Deze mensen noem je tornadojagers. Kijk maar naar dit filmpje.
Aardbeving
Deze clipphanger vertelt kort en krachtig wat een aardbeving is en hoe deze ontstaat.
Hoe ontstaat een aardbeving? En wat hebben bewegende platen daar mee te maken? Je hebt het al geleerd in de les, maar met dit filmpje kun je je geheugen even opfrissen.
Wist jij dat er iedere dag ergens op de wereld een aardbeving is? Je kunt het zien op deze website.
In IJsland komen regelmatig aardbevingen voor. IJsland ligt precies op een breuk tussen twee aardplaten. Daarom moeten mensen uit IJsland precies weten wat ze moeten doen wanneer de grond begint te schudden. Je ziet het in dit filmpje.
In Groningen zijn ook regelmatig aardbevingen. Dit komt niet omdat Groningen op een breuk tussen twee aardplaten ligt, maar door gasboringen in de grond. Voor de mensen in Groningen is dat niet zo leuk. In dit filmpje zie je Zara en Annemijn. Op de plek waar hun oude huis stond worden nu huizen gebouwd die ‘aardbeving bestendig’ zijn. Dat was hun oude huis niet.
De familie Heite woont ook in Groningen. Ook zij hebben te maken met aardbevingen. Bekijk hun verhaal in de film De stille beving.
Bart van het tv-programma gaat naar San Francisco. Deze Amerikaanse stad ligt precies op de breuklijn tussen twee aardplaten. In dit filmpje zie je hoe ‘aardbeving bestendig’ San Francisco is.
Tsunami
Op de website van Wikikids vind je informatie over tsunami’s.
In deze clipphanger wordt kort en krachtig uitgelegd wat een tsunami is.
Op tweede kerstdag in 2004 werd Azië overvallen door een tsunami. Een tsunami is een zeebeving. In dit filmpje zie je hoe zo’n beving ontstaat.
In dit filmpje zie je de top 5 van grootste tsunami’s ooit!
Vulkaan
Op aarde zijn honderden vulkanen. Elke week barst er wel een uit. Gelukkig worden deze vulkanen goed in de gaten gehouden. Maar hoe ontstaat een vulkaan en waarom kan deze ineens uitbarsten? Je ziet het in deze clipphanger.
Op de website van Wikikids vind je informatie over vulkanen.
Ook lees je op de website van Wikikids over de voor-en nadelen van leven vlakbij een vulkaan.
Wat is een vulkaan en waarom barst hij uit? Je ziet het in dit filmpje.
Op de website van Wikikids lees je van alles over de Vesuvius; de bekende vulkaan in Italië.
In Nederland hebben we geen vulkanen. Bart van het tv-programma Het Klokhuis reist af naar IJsland om te onderzoeken waarom daar wel vulkanen zijn. Je ziet het in dit filmpje.
Rosario woont in San Sebastiano al Vesuvio, een klein dorp aan de voet van de vulkaan Vesuvius. Hij is niet bang voor de vulkaan, maar zijn opa heeft de laatste uitbarsting nog meegemaakt, in 1944. Bekijk het filmpje.
Lawine
Op de website van Wikikids lees je informatie over lawines.
Wat is nu precies een lawine en hoe ontstaat die? Je ziet het in deze clipphanger.
Hond Nitro uit Frankrijk heeft een bijzondere baan. Hij werkt bij een reddingsteam in de bergen. Nitro is zo getraind dat hij mensen kan vinden die onder de sneeuw liggen. Samen met zijn baasje komt hij in actie als er een lawine is geweest. Je ziet het in dit filmpje.
In dit filmpje van het Jeugdjournaal krijg je antwoord op drie vragen over lawines:
1 Hoe ontstaan lawines?
2 Wanneer gebeurt dat?
3 Hoe kun je veilig zijn voor lawines?
Wil je meer onderzoeken over survivaltips bij de aardse extremen?
In de filmpjes hierboven heb je al veel gehoord en gezien over survivaltips bij aardse extremen. Hieronder vind je nog meer survivaltips!
Hoe overleef ik een … cycloon, orkaan en tornado?
Op deze website kun je lezen hoe je een tornado kunt overleven.
Op deze website vind je een aantal survivaltips om een orkaan te overleven.
Hoe overleef ik een … aardbeving?
Op deze website lees je wat je moet bij een aardbeving.
In dit filmpje zie je hoe je een aardbeving kunt overleven.
Hoe overleef ik een … tsunami?
Kan presentator Klaas een tsunami overleven? Je ziet het in dit filmpje.
Op deze website vind je verschillende tips om een tsunami te overleven.
Hoe overleef ik een … vulkaan?
Hoe overleef je een vulkaanuitbarsting? Op deze website staan survivaltips!
Hoe overleef ik een … lawine?
Hoe overleef je een lawine? Op deze website vind je survivaltips!
Wil je onderzoeken hoe je jouw aardse extreem kunt laten zien, voelen of horen?
Hieronder vind je wat ideeën.
Tornado
Je kunt natuurlijk geen echte tornado maken. Maar je kunt wel een draaikolk maken die lijkt op een tornado. Wil je weten hoe? Lees dan dit proefje.
Aardbeving
Op deze website vind je een proefje waarmee je kunt laten zien hoe een aardbeving werkt.
Tsunami
Met dit proefje kun je laten zien hoe een tsunami werkt. Eerst zie je hoe de golven ontstaan door de wind (met de föhn). Daarna zie je dat de bodem van de zee gaat schudden (met het plankje en de wasknijper) en hoe hoog de golven worden.
Vulkaan
Wil je zelf een vulkaan maken en laten uitbarsten? In dit filmpje zie je hoe je dan kan doen en wat je daarvoor nodig hebt.
En op deze website lees je nog even heel duidelijk wat je allemaal nodig hebt om jouw vulkaan uit te laten barsten.
Algemeen
Op YouTube kun je ook zelf naar filmpjes zoeken. Tik jouw aardse extreem in en je krijgt een hele lijst met filmpjes.
Op de website van Jeugdbieb kun je ook veel informatie vinden voor je eigen onderzoek. Je kunt er allerlei trefwoorden intypen.
Boeken
Er zijn veel boeken over de verschillende soorten aardse extremen.
Hieronder zie je er een paar.
– Waarom? De grote encyclopedie over aardbevingen, vulkanen en het klimaat, Devin Dennie.
– Insiders – Vulkanen en aardbevingen, Ken Rubin.
– Help! Overleven in een tsunami, Patrick Perish.
